Terneuzen

Advocaat Bénédicte Ficq doet maandag 4 september 2023 namens ruim 2.600 mensen aangifte tegen chemisch bedrijf Chemours in Dordrecht. Zij beschuldigen de leidinggevenden van de fabriek ervan jarenlang met opzet giftige stoffen te hebben geloosd.

Afgelopen juni onthulden onderzoeksjournalisten in Zembla dat DuPont (nu dus Chemours) al sinds de jaren negentig weet dat de stoffen waarmee in de fabriek wordt gewerkt extreem schadelijk zijn.

Bovendien heeft de fabriek deze stoffen langdurig in de omgeving geloosd. Zo bleek het grondwater in de buurt van de fabriek al in 1993 ernstig vervuild: een onderzoeker noemde het water onder het gebouw toen "een stortplaats". De pfas-concentraties waren daar vele malen hoger dan de eigen normen van het bedrijf.

Zo zijn er meer interne onderzoeken geweest die het gevaar van de stoffen duidelijk lieten zien, maar daarvan zijn de resultaten nooit met medewerkers of de buitenwereld gedeeld. In de uitzending van Zembla komen verschillende oud-medewerkers aan het woord. Allemaal zijn ze ernstig ziek en allemaal wijzen ze naar hun voormalig werkgever.

Indaver verwerkt PFAS-houdend afval uit heel Europa.

Het merendeel

daarvan, jaarlijks zo’n 1,8 miljoen kilo, is afkomstig van Chemours in Dordrecht. Indaver loost al jarenlang PFAS in het water dat uiteindelijk uitkomt in de Westerschelde. Waarvan verschillende PFAS-stoffen zonder vergunning. Zo komt het afval van Chemours via een achterdeur toch weer ons land binnen. De Nederlandse overheid bleek zich achter de schermen al meer dan een jaar grote zorgen te maken over het bedrijf, maar hield dat al die tijd stil. 

Nederlands PFAS-afval mag vanaf juni 2023 weer verwerkt worden door het Vlaamse bedrijf Indaver. Dat heeft de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) besloten. Het grootste deel van het PFAS-afval komt van Chemours in Dordrecht. De transporten werden vorig jaar oktober stilgelegd na de Zembla-uitzending ‘Het PFAS-schandaal’. De ILT deed destijds onderzoek en concludeerde dat Indaver door de PFAS-uitstoot naar de lucht en de lozingen in het water “risico’s voor mens en milieu” veroorzaakte. Na het transportverbod is de afvalverwerking volgens de ILT een stuk verbeterd.

Indaver is een afvalverwerker in de Antwerpse haven, nog geen vijf kilometer van de Nederlandse grens. Zembla onthulde begin september 2022 dat Indaver al jarenlang PFAS loost in het water dat uiteindelijk uitkomt in de Nederlandse Westerschelde. Waarvan verschillende PFAS-stoffen zonder vergunning. “Zo komt het afval van Chemours via een achterdeur toch weer ons land binnen”, aldus milieuchemicus Chiel Jonker, destijds.

Naast Chemours gaat het om nog eens tien andere Nederlandse bedrijven van wie het PFAS-afval door Indaver verwerkt wordt. Het gaat dan onder andere om Dow Benelux in Hoek, BP Raffinaderij in Rotterdam en SHPP B.V. in Bergen op Zoom.

Regelgeving niet goed genoeg

Hoewel het bij Indaver dus een stuk beter lijkt te gaan, constateerde de ILT tijdens het onderzoek wel een ander probleem. Namelijk dat verspreiding van PFAS in het milieu niet altijd kan worden voorkomen met de huidige wet- en regelgeving. “Die borgt niet dat PFAS volledig wordt vernietigd. Onvolledige vernietiging kan leiden tot maatschappelijke risico’s voor mens en milieu”, schrijft ILT.

MILIEUVERVUILING PAKKEN WE HARD AAN

Het standpunt van de SP is helder en duidelijk. Milieuvervuiling pakken we hard aan. We maken snel een einde aan microplastics. En aan de productie van PFAS. We dwingen de vervuilende industrieën om het gebruik van plastic af te bouwen. De normen voor luchtkwaliteit scherpen we flink aan. Het lozen van gevaarlijke stoffen in bodem, water en lucht kan niet meer. We treden harder op tegen afvaldumping. Storten van vervuild afval (zoals granuliet) staan we niet toe.

De regelgeving moet worden aangepast en de vervuilers moeten de

rekening  van de schade betalen die jarenlang (decenia) is veroorzaakt aan mens en milieu. Bedrijven als Chemours en DOW BeNeLux hebben jaren lang enorme winsten gemaakt en hun zakken gevuld ten kosten van mens en milieu. 

De verantwoordelijkheid voor regelgeving en handhaving ligt bij de Rijksoverheid, de Provincie en ook bij de gemeente Terneuzen.

Zowel landelijk, provinciaal als lokaal in Terneuzen strijdt de SP voor een betere leefomgeving en zitten wij bovenop dit PFAS dossier.