Terneuzen

Het begint altijd stil. Een kerncentrale staat aan de rand van een glinsterend meer, een horizon van koeltorens die dampen uitademen alsof het niets is. Maar het is nooit niets. Die damp vermengt zich met een geschiedenis die we vaak liever vergeten. Wat je niet ziet, voelt veiliger dan wat je wel kunt aanraken.

| Door: Elaby M Berger 

---

We noemen het ‘groen’, dit onzichtbare, dit radiostilte van gevaar. Geen CO₂, zeggen ze, alsof dat de maatstaf is voor alles wat we durven dromen. Maar wat we níet zeggen, wat diep onder de grond wordt begraven in vaten en betonnen muren, fluistert een ander verhaal. Radioactief afval – duizenden jaren gevaarlijk, duizenden jaren een waarschuwing die generaties verder nog zal naklinken. Een erfenis die niemand vroeg, maar iedereen krijgt.

En het water. Het kalme meer bij de centrale – wie zou vermoeden dat het een werker is, uitgeput door de koelte die het reactoren geeft? Duizenden liters per dag, een offer voor de machine. Een ecosysteem dat zich stilaan terugtrekt, schichtig, zoals dieren die een gevaar ruiken voordat wij het zien.

Dan is er de geschiedenis. Fukushima. Tsjernobyl. Rampen die niet alleen mensenlevens opslokten, maar ook de ziel van hele landschappen. Wat ooit vol leven was, werd een verlaten toneel waar de wind alleen met zichzelf speelt. En toch, in de vergaderzalen waar de knopen worden doorgehakt, blijven we zeggen: "Het is veilig. Het is nodig." Maar wat is veiligheid waard als de marges zo smal zijn dat een klein ongeluk alles uit balans kan brengen?

Wat wij vergeten, is tijd. Kernenergie vraagt om tijd die we niet hebben. Twintig jaar voor een centrale om te bouwen, tegenover drie jaar voor een windpark dat wiekt in de wind en zich voedt aan zonlicht. Geen gevaar, geen geheimen onder de grond.

Dus kijk ik naar die damp, die koeltorens, dat meer. En ik vraag me af: wat voor wereld laten we achter als we blijven bouwen op stiltes en vergeten de verhalen van risico en rampen te vertellen? Hoeveel tijd hebben we nog voordat die stilte oorverdovend wordt?

De zon schijnt. De wind waait. De oplossingen zijn er. Het enige wat ons tegenhoudt, is het idee dat we niets beters kunnen verzinnen dan een energiebron die ons achtervolgt, zelfs als ze al lang is opgebrand.

Wat denk jij? Kunnen we deze stilte doorbreken?

Of blijven we fluisteren in het schaduwrijke licht van kernenergie?